KNSB: Schaakelixer gezocht voor Pallas 1
IJzingwekkend snel ging het bergafwaarts in de partijen van Ferry en Bas. Met rake klappen werden beide mannen vanuit de opening weggetikt. Ferry koos – invallend voor Pim en met zwart aan bord 6 - het niet alledaagse 1. d4 d5 2. c4 Pf6 en dit zal ongetwijfeld kunnen, maar of hij dit nog eens op het bord tovert waag ik te betwijfelen. 't Zwarte koningspaard werd van d5 verdreven en stond al op zet zeven weer veilig op stal: g8. Na dit verlies van vier tempi kwam Ferry allengs beter in de partij tegen Gert Both, die z'n dame ongelukkig op b3 posteerde. Toen Ferry naliet om onmiddellijk dameruil af te dwingen met Db4, maar in plaats daarvan aldaar een paard plaatste, bleek het witte overwicht op de koningsvleugel alsnog beslissend. Wit speelde Pg5 en “over de hele” Db3-h3, mat op h7 dreigend, terwijl het paard, bijgestaan door z'n collega op c5, klaarstond om de zwarte pionnenphalanx g6-f7-e6 aan gruzelementen te offeren. Aldus geschiedde, Ferry verrichtte knap kunst-en-vliegwerk om z'n stelling bij elkaar te houden, maar Gert maakte het, jammer voor ons, adequaat af. Bas had wit aan bord 5 en speelde tegen Anne Kloosterman. Anne fianchetteerde zijn koningsloper en kwam snel met Pc6 en Lg4, aldus Bas’ centrumboer op d4 tot de opstoot naar d5 verleidend. Pc6-d4 kwam en Bas stelde deze, ter discussie met Pc3-b5 en dat voelt wat onnatuurlijk aan. Na het zwarte c7-c5 won Bas inderdaad een pion op d4, maar de zwarte dame dwong met een tussenschaak op a5 de witte koning naar e2, die met pionnen op f2-f3-f4 het zwarte koningspaard via h5 naar f4+ zag komen. Niet prettig, maar net als Ferry speelde Bas een hele serie zetten, waar Dr. Engine het helemaal mee eens bleek te zijn. Bas had een voorsprong op de klok, maar hij had de pech dat Anne al zijn tijd gebruikte om eveneens de goede voortzetting te vinden, de dame zwenkte van a5-g5-h4xh2-h1+ en sloeg op f3. Anne opende de stelling, en met een macht aan stukken op het bord bleek de witte koning in het centrum gewoon te kwetsbaar. Zo stonden we 2-0 achter en dat bleef het een tijd; maar nog was de gifbeker niet leeg. Terwijl Radboud een kwaliteit verloor op bord 7 moest Jim, in goede vorm verkerend en aan bord 1 geplaatst, plotseling opgeven. Jim kent zijn openingen, maar dat geldt ook voor Christian Kuitert, die – net als Ferry, zijn koningspaard op stal zette, hier “pas” op de 10e zet en de stal stond op b8. Dat is in de open spelen wel vaker een goede retraite en zo ook hier. Christian speelde zijn pionnen op tot een formatie d5-c5-c4 en gaf met alle zware stukken sterke druk op de witte damevleugel. Na Jims 25. Tec1 werd hij gedwongen tot 26. Tce1 en dit tempoverlies bleek een aankondiging van nader onheil. Door een ongelukkige paardzet sloot Jim zijn dame in – oeps! niet gezien – en hoewel hij er nog twee torens voor kon bemachtigen, was het vrijwel over. De witte stukken werkten totaal niet samen, terwijl de lopers, het paard en de dame van Christian ideaal stonden geposteerd om, vorkje hier, vorkje daar, de witte stukken terug te drijven. Nul nummer drie was een feit. In de (eerste) tijdnoodfase vielen de volgende beslissingen. Morris zat aan bord 3 en had wit tegen Tjitze – nomen est omen - Schram. Morris versmaadde al snel een door Dr.Engine aanbevolen pionwinst, waartoe dan wel even de dames geruild hadden moeten worden. Van Morris kan Dr.Engine echter zijn rug op, hij verkiest de laatste tijd wel vaker het avontuur boven de objectieve en vaak zo prozaïsche juistheid der dingen. Steller dezes is wel de laatste om hem hierom te gispen, zijn nachtmerries worden al een halve week bevolkt door wild steigerende hengsten op g5 en nabijgelegen oorden. Waar Tjitze kort rokeerde, ging Morris – wie verbaast het? Niemand! - lang en via de h-lijn en een rooklift naar d4 bracht hij een open wonde aan in Schrams koningssveste. Zwart moest twee stukken voor een toren geven, maar nog was Morris’ aanval niet voorbij. Op zet 37 liet Morris een schijnoffer van zijn dame achterwege, maar de strijd was beslist, een fraai punt was binnen, dat helaas het eerste was. Matthijs en René brachten samen punt nummer 2 binnen, allebei een halfje dus. René speelde op bord 2 met de zwarten tegen Han Holl en die was overduidelijk uit op een puntendeling. Dat is uiteraard geheel geoorloofd – en misschien ook verstandig, gelet op de 150 ratingpunten in Renés voordeel. In een orthodoxe opening stelde wit zich met Le2 bescheiden op en hij drong bij de eerste gelegenheid aan op ruil van de dames op a4. De symmetrie in de stelling bleef lang intact en er werd nog meer geruild. René zette haren op snaren om activiteit te krijgen voor een pion, maar Han deed alles om binnen de remisemarge te blijven, àlles, zelfs het vermijden van een winnende voortzetting, een mogelijkheid die door een foutje van René in de stelling geslopen was. Onder de – impliciet goedkeurende – blik van MAX, die binnen 't team over de remises gaat, werden de zetten herhaald, iets wat René, die immers met een pion minder speelde, moeilijk uit de weg kon gaan. Ook Matthijs speelde met zwart, aan bord 8 tegen Hielke Gorter, en ook hier deed wit geen poging om met voordeel uit de opening te komen. Matthijs probeerde de door wit nagestreefde symmetrie in de pionnenstructuur te doorbreken en bereikte een duurzaam voordeeltje door een zwart paard pront op c4 te plaatsen, ondersteund door een batterij zware stukken, die de c-lijn stevig in handen hadden. Terecht weigerde Matthijs remise, daarmee gehoor gevend aan de expliciete opdracht van MAX om op winst te spelen. Probleem was echter dat onze man in het vervolg niet zag hoe het nu verder moest. Rustig wachten, “no doing, just being” was waarschijnlijk het beste - en dan maar hopen dat Hielke de fout in zou gaan. Matthijs dééd, al hij wist niet wat hij deed (vergeef het hem) en hij deed vooral een beetje raar: Lb7-c6-e8 met de blik op het veld a4, en superpaard c4 naar het ongedekte b2. Dat laatste was direct een blunder, waar Hielke met een kleine combinatie annex schijnoffer handig gebruik van maakte. Geschrokken kon ik nog net een gelijk eindspel bereiken, waar werkelijk alle muziek uit was, waarop Hielke andermaal aanbood het punt te delen. Het ene bord is het andere niet en ik moest met nog anderhalve minuut voor 9 zetten doorspelen van MAX op z'n explicietst, die, zelf in tijdnood, overigens geen gelegenheid had Matthijs' stelling te bekijken. Was het realiteitszin, een autoriteitscomplex, een zenuwinzinking?* Verwoed speurde ik naar mogelijkheden voor Hielke om te verliezen en die waren er hoegenaamd niet. Ik reikte hem, voordat mijn vlag viel, de hand. *autonoom inzicht Niet lang daarna wist Radboud zijn partij, met wit tegen Onno Brouwer, te winnen. Daaraan was een hoop voorafgegaan. Onno bracht een tandeloze Leeuw mee naar Het Convent, door op zet 5 pion e5:f4 te slaan, Radboud de ruimte gunnend waar hij zo van houdt. Na het zwarte h7-h6 kwam wit al snel heerlijk te staan, al had Radboud zijn koningsloper beter op d3 kunnen plaatsen, dan op b3, waar het ding lange tijd naar zijn eigen pion op d5 stond te kijken. Radboud pakte niettemin de zaken voortvarend aan en er ontstond een ingewikkelde pot, waarin onder de oppervlakte tal van tactische gevaren, vooral voor Onno, verborgen lagen. De doorbraakzet e4-e5 en een kwaliteitsoffer T:f7 waren krachtig geweest, maar beiden zeer verplichtende zetten en niet gemakkelijk te berekenen. Rond zet 20 leek Radboud het even kwijt te zijn, Onno kwam terug in de partij door met zijn koningspaard en –loper irritante dreigingen te plaatsen tegen de witte zware stukken. Zwart won zowaar een kwaliteit en stond, als we Dr.Engine mogen geloven, zelfs een zet of vijf gewonnen. Een onbevreesde Radboud nam het heft gelukkig weer in handen, speelde alsnog e5, veld e4 vrijmakend voor zijn damepaard, en na het gedwongen d6:e5 zijn loper b3 weer een blik gunnend op de kort gerokeerde zwarte monarch. Onze man moet genoten hebben toen hij de witte c- en d-pion hand in hand naar hun promotievelden mocht laten huppelen, waarna Onno het voor gezien hield. Het analysediagram oogt als een breipatroon voor gevorderden.
Dan MAX. Trouwe lezers van deze kolommen weten dat mijn toetsenbord geen kapitalen bevat, die uitdrukking kunnen geven aan mijn diepe bewondering voor onze meester-eter: in de herfstvakantie liet hij ons nog genieten van een prachtige overwinning op niemand minder dan Herman Grooten. Vandaag speelde onze man tegen Jan Lootsma, een routinier die bepaald een potje kan schaken. Maar dat kan MAX ook en met zwart aan bord 4 liet hij, in een stellingstype dat hem zeer bekend & lief is, al na vijf zetten veld b5 vrij voor een potentiële paardensprong, een mogelijkheid die op zet 19 tot realiteit werd. Zoals wel vaker de laatste tijd, hield MAX z'n koning in het midden, zette een paard op f5 en na het logische L:f5 en e:f5 vervolgde hij dynamisch en onverstoorbaar met een pionnenopmars richting de kort gerokeerde witte koning. Na ruim dertig zetten ontstond een zeer spanningsvolle stelling en iets van die spanning zal ook bezit van MAX hebben genomen, waarmee verklaard kan worden dat zijn notatie dan zo goed als onleesbaar wordt. Voor dit verslag maakt dit niet uit, want MAX zetten zijn voor de gemiddelde Palladiaan en ook voor steller dezes hoe dan ook van een peilloze ondoorgrondelijkheid. Na de tijdcontrole ontstond een eindspel, waarin MAX naar eigen zeggen een winst miste, door na te laten een setje torens te ruilen. Nu ontstond een eindspel met vier torens op het bord. Jan beschikte over ver opgerukte g- en e-vrijpionnen op de koningsvleugel, die van MAX, ter damezijde, waren ook vrij, maar bovendien verbonden, maar helaas nog wat verder van de overkant. Toreneindspelen saai?? Niets daarvan!! Alle spelers verdrongen zich om bord vier om maar niets van de strijd te missen, die tot tachtig zetten duurde en waarin beide mannen scherp moesten rekenen en waarin winst en verlies akelig dicht bij elkaar lagen. MAX’ mimiek verraadde dat hij op een paar momenten dacht het pleit beslecht te hebben en zo zijn team aan een wedstrijdpunt te helpen. Zijn aanhoudende winstpogingen brachten echter het beste in Jan naar boven, die steeds weer de juist resource vond, zijn e-pion liet promoveren en afwikkelde naar een eindspel waarin de witte koning op één tempo dicht genoeg bij de resterende zwarte vrijboer kwam, om deze onschadelijk te maken. De strijders schudden elkaar de hand toen er twee koningen waren overgebleven...
|
Analysediagram: na 41...,Tf6xLe6 42. c4-c5!
